"Ciocia Unra"

Podczas konferencji 44 państw w Waszyngtonie, w 1943 roku Stany Zjednoczone, Związek Radziecki, Wielka Brytania i Chiny utworzyły UNRRA, organizację zajmującą się pomocą krajom sojuszniczym, które dotknęła wojna. ONZ włączyło ją do swoich struktur w 1945 roku, a dwa lata później rozwiązało.

Największą pomoc od UNRRA uzyskały Chiny, Polska znalazła się na drugim miejscu. Towary od „cioci Unry” (jak nazywali ją Polacy) nie tyle zaspokajały podstawowe potrzeby, co przynosiły smak i styl życia bogatszego Zachodu.

Polska dostała od UNRRA towary na łączną sumę ponad 470 milionów dolarów. Przede wszystkim były to leki i żywność. Żywność stanowiła około 38% wysyłanych towarów. Oprócz tego otrzymaliśmy 340 tysięcy ton zbóż siewnych, tysiące sztuk drobiu i 112 tysięcy jaj wylęgowych.

UNRRA rozpropagowała także DDT, ostry środek trujący, który pomógł uporać się z epidemią tyfusu. Nie bez znaczenia było także kompletne wyposażenie 23 szpitali, czy też ułatwienie uruchomienia komunikacji i transportu przez dostarczenie parowozów, wagonów i samochodów ciężarowych.

Pomoc miała charakter charytatywny, nie pobierano za nią opłat. Budżet organizacji tworzyły składki 32 państw, które nie przeżyły okupacji. Wpłacały one 1% swojego dochodu narodowego na jej rzecz, pozostałe państwa wpłacały dobrowolne kwoty. Głównymi darczyńcami były Stany Zjednoczone (70% pomocy) i Wielka Brytania.

Polska w ramach rewanżu wysyłała węgiel do Austrii i Jugosławii, a także wpłaciła 10 milionów złotych na rzecz organizacji. Trudno jest stwierdzić ile z dóbr przekazanych przez UNRRA dotarło do potrzebujących, a ile zostało rozkradzione lub wywiezione z Polski na Wschód.

Źródło: Historia PRL, Warszawa: 2009, s. 87.


śmieszna piosenka o działalności UNRRA w Polsce


UNRRA na Białorusi (niestety nie po polsku, ale film i tak ciekawy):